TTO - Trong cả năm 2018, Na Uy chỉ xảy ra 26 vụ giết người, tương đương số vụ giết người xảy ra trung bình mỗi tháng của Mỹ. Một nguyên nhân lớn được cho là nhờ vào sự khác biệt trong cách tổ chức, quản lý nhà tù.
Lớp học giúp họ tĩnh lại. Chúng tôi không muốn giận dữ và bạo lực ở đây, chúng tôi muốn những người tù được tĩnh tại và bình yên.
20 năm trước, chính quyền Na Uy đã thay đổi cách tiếp cận trừng phạt với tù nhân và đã giảm được đáng kể tỉ lệ tái phạm, khiến nước này giờ đây trở thành một trong những quốc gia có tỉ lệ tội phạm thấp nhất thế giới. Hệ thống tổ chức và quản lý nhà tù của họ cũng trở thành mẫu hình được nhiều nước học tập.
Bạn đang xem: Đất nước không có nhà tù
Đó là lý do vì sao thành phố New York (Mỹ) mới đây đã quyết định tìm đến Na Uy, nơi cách xa gần 6.000km để học hỏi kinh nghiệm.
Cẩn mật, nhân văn
Phần lớn các cơ sở giam giữ phạm nhân của Na Uy đặt tại các vùng nông thôn. Một trong số đó là nhà tù Halden, nằm giữa những tán rừng thông và bạch dương ở cách thủ đô Oslo khoảng một giờ xe chạy về phía nam.
Nơi đây có khoảng 200 tù nhân, một nửa trong số họ đã bị kết án các tội như giết người, cưỡng hiếp, hoặc tấncông người khác.
Bên trong các bức tường rào bêtông cao gần 8m, tù nhân được mặc áo của họ và có thể tự do đi lại một mình trong sân bãi trại giam. Không gian nhà tù tĩnh lặng kinh ngạc, không có những tiếng cửa kim loại va đập ầm ầm, tiếng chìa khóa chạm nhau lách cách cũng như không tiếng chửi bới của tù nhân hay giám thị như khung cảnh thường thấy tại nhiều trại giam khác.
Nhà tù Halden được coi là nhà tù có chế độ canh gác cẩn mật nhất song cũng nhân văn nhất thế giới, theo báo New York Timescủa Mỹ. Ở Halden, người tù có thể được tận hưởng những thứ "trời cho" một cách thoải mái nhất, đó là sự lưu thông tự nhiên của khôngkhí và ánh sáng.
Cách Halden khoảng 65 dặm về phía bắc là một nhà tù khác, Romerike, cũng có cấp độ an ninh rất cao, nằm trong thị trấn có khoảng 39.000 dân.
Tại đây có những đường hầm kết nối các khám giam trong tù tới một quán ăn và một khu vui chơi giải trí, cho phép tù nhận được tự do di chuyển mà không có giám thị kè kè bên cạnh. Các phạm nhân ở đây cũng được trang trí phòng giam của họ bằng những vật dụng cá nhân.
Xem thêm: Bảo Tàng Phụ Nữ Việt Nam Bộ, Bảo Tàng Phụ Nữ Việt Nam Tại Hà Nội
Ngoài ra còn có các xưởng bào, cưa gỗ, phòng tập gym, yoga, bếp dạy nấu ăn và thư viện. Cửa sổ làm bằng nhựa cứng, cho phép tù nhân có cơ hội được nhìn ngắm ra bên ngoài. Dọc theo hành lang của khu giam giữ được trang trí các bức tranh đương đại.
Tình bạn giữa giám thịvà phạm nhân
Điều gây ấn tượng nhất và có thể cũng là khác biệt đáng nói nhất trong các nhà giam của Na Uy chính là mối quan hệ con người giữa các giám thị trại giam và phạm nhân.
Mỗi giám thị ở đây được phân công phụ trách 5 hoặc 6 phạm nhân (để so sánh, ở New York, mỗi giám thị phụ trách khoảng 50 tù nhân). Tại Na Uy, các giám thị giao lưu, kết nối với tù nhân thông qua những bữa ăn và các chương trình đào tạo tái hòa nhập xã hội.
Các giám thị và phạm nhân còn tham gia cùng nhau trong nhiều hoạt động. Họ ăn cùng nhau, chơi bóng chuyền với nhau, tham gia các hoạt động vui chơi giải trí với nhau.
Ông Leif Arne Rosand - một giám thị tại nhà tù Romerike - cho biết giữa họ và các tù nhân có những trao đổi thực sự cởi mở, thân tình và chính mối quan hệ cá nhân đó đã góp phần tăng cường độ an toàn cho nhà giam.
Có lẽ không ở đâu có một lớp yoga đặc biệt như ở nhà tù Halden khi những người từng một thời phạm tội giết người, cưỡng hiếp, buôn bán ma túy cùng ngồi tập luyện và hít thở bên cạnh những người quản giáo.
Khi được ra tù (gần như tất cả phạm nhân ở Na Uy đều được ra tù), người giám thị sẽ đưa cho họ số điện thoại di động cá nhân của họ. "Hãy gọi cho tôi nếu anh/chị cần giúp đỡ" - họ nói.
Ngạc nhiên những nhà tù 5 sao, tù nhân sống chung với gia đình
TTO - Bolivia, Na Uy, Philippines… là những quốc gia có nhà tù khác lạ và ‘xa rời’ khái niệm chốn ngục tù xưa nay. Vậy những nhà tù này đặc biệt như thế nào?
Hà Lanđã có sáng kiến để đất nước láng giềng - Bỉ "thuê lại" 300 phòng giam còn trống và sẽ đóng cửa khoảng 5 nhà tù trong vài năm tới do 1/3 trên tổng số 15,5 ngàn buồng giam hiện đang bị "bỏ không".
 |
Tuy không phải đất nước đầu tiên ra chính sách đóng cửa nhà tù, Hà Lan vẫn được xem như quốc gia hạnh phúc nhất châu Âu.
Chỉ có khoảng 6% số người được hỏi cho rằng họ không hài lòng về cuộc sống ở đây, tỷ lệ này thấp nhất trong 28 quốc gia EU. Và hơn 8/10 người của đất nước Hà Lan có ít nhất 1 kỳ nghỉ trong năm, 2/3 trong số đó du lịch nước ngoài.
Án tù 1 tháng là 30 ngày
Án tù của Hà Lan có thể được thực hiện từ một ngày đến 30 năm, và chỉ có án chung thân mà không có án tử hình.
Các quan chức tư pháp hình sự chọn thời gian một tháng tù có 30 ngày, bất kể số ngày thực tế trong tháng đó là bao nhiêu ngày. Điều này có nghĩa rằng một án tù một năm kéo dài 360 thay vì 365 ngày. Những người đã bị kết án tù nếu số ngày chịu án tù bằng số ngày tạm giam sẽ được tại ngoại.
Tù chung thân
Tại Hà Lan, tù chung thân chỉ có thể được tại ngoại nếu được Nhà Vua ân xá. Hiện tại có khoảng 30 tù nhân ở Hà Lan chịu án chung thân.
Không được hưởng phúc lợi
Các tù nhân không được nhận trợ cấp hay phúc lợi gì, nhưng trước đây tù nhân có thể được hưởng trợ cấp sau khi được tại ngoại.
\n
Các loại nhà tù
Hà Lan có nhiều loại nhà tù khác nhau. Người đang bị giam giữ trước khi xét xử được giam trong một trung tâm tạm giam. Những người đã bị kết án bị giam giữ tại một nhà tù.
Thu hồi hộ chiếu sau khi bị kết án
Nếu một người bị kết án 6 tháng trở lên trong nhà tù, Cơ quan Truy tố Công có thể yêu cầu thu hồi hộ chiếu để đảm bảo rằng những người phạm tội không thể đi ra nước ngoài để tránh phải phục vụ án tù. Một Dự luật cho phép người bị thu hồi hộ chiếu có thể lấy lại hộ hiếu sau bốn tháng tù giam.
Chăm sóc y tế trong trại giam
Tù nhân được chăm sóc y tế trong thời gian ở một cơ sở giam giữ. Bộ An ninh và Tư pháp trả cho các chi phí phát sinh thông qua một hình thức bảo hiểm tập thể.
Bảo hiểm y tế tiếp tục trong thời gian bị giam giữ, nhưng tù nhân không cần phải sử dụng nó. Có nghĩa là họ không đóng tiền bảo hiểm y tế, và cũng không nhận được bất kỳ lợi ích chăm sóc sức khỏe nào.
Lên kế hoạch cho người phạm tội phải trả phí
Bộ trưởng Tư pháp Hà Lan Ivo Opstelten và trợ lý Fred Teeven đã giới thiệu 2 dự luật yêu cầu các tù nhân, và cha mẹ của trẻ em vi phạm trả một khoản phí khi ở trong tù hay trong một cơ sở giam giữ. Người phạm tội cũng phải đóng góp chi phí cho việc điều tra, truy tố, xét xử các hành vi phạm tội.
Dự luật này đã được trình lên cho các cơ quan chức năng khác nhau như Hội đồng Tư pháp. Hạ viện và Thượng viện phải phê duyệt Dự luật này trước khi chính thức có hiệu lực.
Chính phủ đã giới thiệu một dự luật để tăng án tù cho các tội phạm bạo lực liên quan đến rượu hoặc ma túy. Một bài kiểm tra sẽ được sử dụng để xác định xem những người phạm tội có dùng ma túy hoặc rượu. Người bị nghi ngờ tấn công, hành hung nghiêm trọng hoặc bạo lực đường phố sẽ phải làm bài kiểm tra này. Quốc hội vẫn chưa phê duyệt dự Luật này.
Trong 10 năm qua, nạn nhân do tội phạm thông thường như bạo lực, trộm cướp và phá hoại ở Hà Lan giảm đáng kể. Ngày càng ít người nói rằng họ không cảm thấy an toàn. Trong năm qua, phiền toái khu phố cũng đã giảm. Tội phạm, cảm giác mất an toàn và phiền toái thường xuyên xảy ra nhất ở 4 thành phố lớn, theo thống kê năm 2014 của Bộ An ninh và Tư pháp Hà Lan, cảnh sát quốc gia và các khu đô thị.
