Kim ngân hay còn được gọi là Kim ngân hoa; nhẫn đông; song bào hoa; nhị hoa; kim đằng,... thuộc họ Cơm cháy với danh pháp khoa học là Caprifoliaceae. Trong y học, có tác dụnglà chữa nhọt độc, mẩn ngứa, rôm sảy, viêm mũi, tiêu độc, mụn nhọt, viêm mũi dị ứng, thấp khớp. Tuy nhiên, việc dùng Kim ngân sai cách hoặc không đúng liều lượng có thể gây ra các tác dụng không mong muốn.
Bạn đang xem: Công dụng của kim ngân hoa
Vì vậy, hãy cùng Medigo tìm hiểu rõ hơn về những đặc tính của cây Kim ngân cũng như tác dụng, cách dùng, lưu ý, hãy cùng đọc thêm trong bài viết dưới đây.
Nội dung chính
Thông tin chung
Tên tiếng Việt:Kim ngân, Kim ngân hoa; nhẫn đông; song bào hoa; nhị hoa; kim đằng.Tên khoa học:Lonicera japonica Thunb.Họ: Caprifoliaceae (Cơm cháy)Công dụng: kim ngân thường được dùng riêng hay phối hợp với nhiều vị thuốc khác chữa mụn nhọt, mày đay, mẩn ngứa, ban sởi, tạ, lỵ ho do phế nhiệt.Mô tả cây Kim ngân
Kim ngân là cây leo bằng thân quấn, thân cây non có lớp lông bao phủ có màu nâu đỏ. Lá mọc đối, hơi dày, hình trứng, dài 4 - 7cm, rộng 2 - 4cm, xanh tốt quanh năm. Cụm hoa mọc ở kẽ các lá màu trắng, sau ngả sang màu vàng. Quả Kim ngân có hình cầu, màu đen. Mùa hoa Kim ngân vào tháng 3 - 5; mùa quả vào tháng 6 - 8.
Phân bố, thu hoạch và chế biến
Phân bố: Kim ngân có nguồn gốc ở vùng Đông Nam Á, sau lan ra Trung Quốc, Nhật Bản và Triều Tiên. Chi Lonicera L. có khoảng 10 loài ở Việt Nam, tất cả đều được dùng làm thuốc.Ở Việt Nam, Kim ngân phân bố chủ yếu ở các vùng núi và trung du phía bắc, như Quảng Ninh, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Giang, Hà Tây…
Thu hoạch: Thời điểm thu hoạch tốt nhất của cây Kim ngân là vào mùa xuân hoặc mùa thu. Kim ngân hoa nên hái vào thời điểm mới chớm nở, có màu trắng chưa chuyển sang vàng, nên hái lúc 9 – 10 giờ sáng. Nhặt vỏ tạp chất, phơi trong bóng râm hoặc sấy nhẹ đến khô. Thân và cành cây Kim ngân được thu hái quanh năm, sau khi thu hái đem phơi và sấy khô.
Chế biến: Hoa sẽ được hái lúc mới nở, khi hoa còn màu trắng mang về phơi hay sấy khô là có thể dùng hoặc bảo quản.
Tương tự với cành lá, chỉ cần hái mang về sấy hoặc phơi khô là được.
Bộ phận sử dụng của Kim ngân
Bộ phận sử dụng của cây Kim ngân: Hoa sắp nở thân và đã được phơi hay sấy khô.
Thành phần hóa học
Hoa kim ngân chứa flavonoid là luteolin, luteolin – 7 – glucosid, lonicerin và loniceraflavon.Ngoài ra, cây Kim ngân còn có các tinh dầu như α-pinen, hex-1-en, hex-3-en-1-ol, cis và trans-2-methyl-2-vinyl-5-(α-hydroxy isopropyl)-tetrahydrofuran,...
Hoa còn chứa acid clorogenic, chất này cũng có trong rễ, thân và lá với hàm lượng thấp hơn. Hoa, lá và thân cây Kim ngân có acid isoclorogenic.
Phần trên mặt đất chưa saponin, trong đó aglycon là acid oleanolic hoặc hederagenin.
Tính vị, quy kinh
Kim Ngân có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, không độc, vào 4 kinh tâm, phế, vi và tỳ, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, sát trùng.
Tác dụng của Kim ngân
Theo y học cổ truyền:
Theo kinh nghiệm nhân dân, cây Kim ngân thường được dùng để chữa mụn nhọt, mày đay, lở ngứa, viêm mũi dị ứng, sốt nóng, sốt rét, ban sởi, đậu, ỉa chảy, lỵ, thấp khớp, giang mai, rôm sảy. Ngoài ra, còn có thể chế thành trà uống để trị ho, phòng bệnh viêm nhiễm đường ruột, giải nhiệt, trừ mẩn ngứa rôm sảy.
Theo y học hiện đại:
Tác dụng kháng khuẩn: Kim ngân hoa có tác dụng kháng khuẩn, một số nghiên cứu cho thấy nước sắc Kim ngân hoa có tác dụng ức chế rất mạnh đối với tụ cầu khuẩn, vi khuẩn thương hàn, trùng lỵ Shiga. So với các dạng bào chế khác, nước sắc Kim ngân hoa cho tác dụng kháng khuẩn tốt hơn.
Tác dụng trên đường huyết: Một số nghiên cứu cho thấy, nước sắc hoa Kim ngân làm tăng lượng đường huyết, tác dụng kéo dài 5 – 6 giờ trên thỏ khi dùng đường uống.
Tác dụng ngăn chặn choáng phản vệ: Nước sắc Kim ngân có tác dụng ngăn chặn chóng phản vệ trên chuột lang.
Liều lượng và cách dùng Kim ngân
Liều dùng của Kim ngân hoa: 12 g đến 16 g/ngày. Dùng dưới dạng thuốc sắc, hãm, ngâm rượu hay làm hoàn tán.
Bài thuốc chữa bệnh từ Kim ngân
Chữa mụn nhọt, mẩn ngứa, một số trường hợp dị ứng:
Kim ngân 6g (hoa) hoặc 12g (cành và lá), nước 100 ml, sắc còn 10 ml, thêm đường vào cho đủ ngọt (chừng 4g). Đóng vào ống bịt kín, hấp tiệt trùng để bảo quản. Nếu dùng ngay thì không cần đóng ống và chỉ cần đun sôi rồi giữ sôi trong 15 phút đến nửa giờ là uống được. Người lớn: ngày uống 2 đến 4 liều trên 2-4 ống, trẻ em từ 1 đến 2 điều 1-2 ống.
Đơn thuốc trên thêm 3 g ké đầu ngựa cùng một công dụng và liều dùng.
Chữa mụn nhọt mẩn ngứa:
Hoa kim ngân 6g, cam thảo 3g, nước 200ml. Sắc còn 100ml chia 2 hay 3 lần uống trong ngày.
Ngân kiểu tán (bài thuốc kinh nghiệm từ cổ) chữa mụn nhọt, sốt, cảm:
Hoa kim ngân 40g, liên kiều 40g, tinh tới tuệ 16g, cát cánh 24g, dạm dậu sị 20g, bạc hà 24g, ngưu bàng tử 24g, đạm trúc diệp 16g. Tất cả sấy khô tán bột. Có thể làm thành viên, ngày uống 1 – 2 lần, mỗi lần 12g.
Chữa cảm cúm:
Kim ngân 4g, tía tô 3g, kinh giới 3g, cam thảo đất 3g, cúc tần hay sài hồ nam 3g, man kinh 2g, gừng 3 lát. Tất cả dùng lá phơi khô, sắc uống.
Chữa sởi:
Hoa kim ngân 30g, cỏ ban 30g. Dùng tươi, giã nhỏ, thêm nước, gạn uống. Có thể phơi khô, sắc uống.
Chữa viêm phổi:
Kim ngân hoa, sinh địa, huyền sâm, mỗi vị 20g; địa đất bì, sa sâm, mạch môn, mỗi vị 16g; hoàng liên 12g, xương bồ 6g. Sắc uống ngày 1 thang.
Kim ngân, sinh địa, huyền sâm, mạch môn, mỗi vị 20g; liên kiều, uất kim, đan bì, mỗi vị 12g; hoàng liên, thạch xương bồ, mỗi vị 6g. sắc uống, ngày 1 thang.
Chữa áp xe phổi giai đoạn viêm nhiễm, xung huyết, khởi phát:
Kim ngân, sài đất, bồ công anh, mỗi vị 20g; tang bạch bì, ý dĩ, mỗi vị 16g; kinh giới, hạnh nhân, mỗi vị 12g. Sắc uống ngày 1 thang.
Xem thêm: Tag: Neymar Mới Nhất - Tin Tức Neymar Mới Nhất Hôm Nay Trên Vnexpress
Chữa áp xe phổi giai đoạn toàn phát:
Kim ngân 20g, hoàng đằng, ý dĩ, mỗi vị 16g; liên kiều, hoàng liên đào nhân, mỗi vị 12g; đình lịch tử 8g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa viêm gan virus (ngũ linh thang gia giảm):
Kim ngân 16g, nhân trần 20g, xa tiền 16g, phục linh, ý dĩ mỗi vị 12g; trư linh, trạch tả, đai phúc bì, mỗi vị 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
Chữa viêm gan mãn tính (hoàng cầm hoạt thạch thang gia giảm):
Kim ngân 16g, nhân trần 20g, hoàng cầm, hoạt thạch, đai phúc bì, mộc thông, mỗi vị 12g, phục linh, trư linh, đậu khấu, mỗi vị 8g; cam thảo 4g. Sắc uống ngày 1 thang.
Chữa viêm cầu thận cấp tính:
Kim ngân, bồ công anh, mỗi vị 20g; mã đề 12g, vỏ quýt, vỏ rễ dâu, vỏ cau khô, ngũ gia bì, quế chi, mỗi vị 8g; vỏ gừng 6g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa viêm khớp dạng thấp (Bạch hổ quế chi thang gia vị):
Kim ngân 20g, thạch cao 40g, tri mẫu, tang chi, ngạnh mễ, hoàng bá, phòng kỷ, mỗi vị 12g; thương truật 8g; quế chi 6g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa sốt xuất huyết:
Kim ngân hoa, rễ cỏ gianh, mỗi vị 20g; cỏ nhọ nồi, hoa hòe, mỗi vị 16g; liên kiều, hoàng cầm, mỗi vị 12g; chi tử 8g. Sắc uống ngày 1 thang. Nếu khát nước, thêm huyền sâm sinh địa, mỗi vị 12g; sốt cao thêm chi mẫu 8g.
Chữa mụn nhọt:
Kim ngân hoa 20g; bồ công anh 16g; liên kiều, hoàng cầm, gai bồ kết, mỗi vị 12g; hối mẫu 8g, trần bì 6g, cam thảo 4g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa đinh râu (Ngũ vị tiêu độc ẩm gia giảm):
Kim ngân hoa, bồ công anh, tử hoa địa đinh, mỗi vị 40g, cúc hoa, liên kiều, mỗi vị 20g. Nếu sốt cao tại chỗ sưng đau nhiều thêm thạch cao 40g; hoàng cầm, chi tử sống, đan bì, mỗi vị 12g; hoàng liên 8g. Sắc uống ngày một thang.
Viêm bạch mạch cấp (giải độc đại thanh thang gia giảm):
Kim ngân, đại thanh diệp, sinh địa, mỗi vị 40 g; huyền sâm, chi tử sống, mỗi vị 12g; mộc thông 4g. Nếu sốt cao thêm thạch cao 40g, hoàng liên 4g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa nhiễm khuẩn huyết (Thanh doanh thang gia giảm):
Kim ngân hoa, sinh địa, mỗi vị 40g; huyền sâm, liên kiều, mỗi vị 20g; địa cốt bì, đan bì, tri mẫu, mạch môn, mỗi vị 12g; hoàng liên 6g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa viêm phổi trẻ em:
Kim ngân hoa 16g; thạch cao 20g; tang bạch bì 8g; tri mẫu, hoàng liên, liên kiều, hoàng cầm, mỗi vị 6g; cam thảo 4g. Sắc uống.
Chữa co giật trẻ em (Hương nhu ẩm gia giảm):
Kim ngân hoa 16g; hương nhu, biển dậu, mỗi vị 12g; hậu phác, liên kiều, mỗi vị 8g. Sắc uống.
Chữa viêm phần phụ cấp tính:
Kim ngân, liên kiều, tỳ giải, ý dĩ, mỗi vị 16g; hoàng bá, hoàng liên, mã dề, nga truật, mỗi vị 12g; uất kim, tam lăng, mỗi vị 8g, đại hoàng 4g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa viêm màng tiếp hợp cấp:
Kim ngân 16g; liên kiều, hoàng cầm, ngưu bàng tử, mỗi vị 12g;chi tử 8g; bạc hà, cát cánh, mỗi vị 6g. Sắc uống ngày một thang.
Lưu ý khi sử dụng Kim ngân
Kim ngân có bản chất lạnh và không thích hợp để uống lâu dài. Nó chỉ thích hợp để uống tạm thời trong mùa hè nóng. Đặc biệt, không nên uống trong lúc hành kinh. Uống quá nhiều sẽ gây phản tác dụng.
Trà kim ngân có tác dụng chống viêm và hạ sốt. Không nên uống thường xuyên. Điều này sẽ khiến cơ thể yếu đi và gây mất cân bằng giữa âm và dương.
Kim ngân có tính chất lạnh sẽ ngăn cản chức năng của đởm và dạ dày và không có lợi cho tiêu hóa.
Uống một lượng lớn trà kim ngân trong một thời gian dài sẽ gây ra những bất lợi nhất định cho cơ thể, đặc biệt là đởm và dạ dày. Vì vậy, cho dù sử dụng trà kim ngân như một thức uống thông thường hoặc sử dụng hoa kim ngân để chữa bệnh, không được uống lâu.
Trên đây là các thông tin về đặc điểm, hình ảnh, công dụng và các bài thuốc từ câyKim ngân. Mong rằng những thông tin mà Medigo chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại dược liệu này.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Bùi Xuân Lực - Bác sĩ Y Học Cổ Truyền - Trung tâm Y Học Cổ Truyền canthiepsomtw.edu.vn - Sao Phương Đông.
Kim ngân hoa là nụ hoa của cây nhẫn đông, thuộc họ cơm cháy có ý nghĩa rất lớn về mặt phong thủy thường được trồng làm cảnh với mong muốn mang lại nhiều tài lộc cho chủ nhà. Bên cạnh đó, cây kim ngân hoa còn có nhiều tác dụng chữa bệnh mà ít người biết tới như trừ phong nhiệt ở kinh lạc, cầm đi lỵ, đại tiện ra máu,...
Cây kim ngân hoa hay còn được gọi là nhẫn đông, họ kim ngân, là một loại cây leo bằng thân quấn, cành non có lớp lông bao phủ sau nhẵn và màu hơi đỏ có vân. Lá cây kim ngân hoa dược liệu mọc đối, hình mũi mác, cụm hoa mọc ở tận cùng kẽ các lá thành xim hai hoa.
Hoa cây kim ngân hoa mới ra có màu trắng sau đó chuyển thành màu vàng. Trên cùng một cành cây sẽ có lẫn cả hoa vàng và hoa trắng. Vì vậy nó có tên là kim (vàng), ngân (bạc). Quả hình cầu màu đen. Kim ngân hoa được phân bố chủ yếu ở các vùng núi phía Bắc như Lào Cai, Cao Bằng, Bắc Giang, Quảng Ninh,... Hiện nay, ngoài mọc hoang dại, cây kim ngân hoa đã được trồng ở nhiều nơi để lấy nguyên liệu làm thuốc, vị thuốc là hoa và dây kim ngân.
2. Kim ngân hoa có tác dụng gì?
2.1 Những thành phần dược lý trong cây kim ngân hoa
Khi sử dụng cây kim ngân hoa với tính chất cầm máu thì cần được sao vàng sém cạnh. Hoa kim ngân có chứa các thành phần bao gồm:
Flavonoid: luteolin, luteolin-7-glucosid, lonicerin,...Tinh dầu: trong đó có geraniol, α – pinen, α – terpineol, eugenol, hex -1 -en, axit chlorogenic, linalol,...2.2 Kim ngân hoa có tác dụng gì?
Nước sắc kim ngân hoa có tác dụng gì? Nước sắc hoa kim ngân có rất nhiều tác dụng tốt bao gồm:
Làm tăng đường huyết (thỏ)Tác dụng chống choáng phản vệTheo Y Học Cổ Truyền, tác dụng của kim ngân hoa giúp thanh nhiệt giải độc, thanh giải biểu nhiệt, thanh thấp nhiệt. Thường được sử dụng trong điều trị các bệnh mụn nhọt, nhọt vú, nhọt trong ruột, đinh độc, dị ứng và mẩn ngứa. Ngoài ra, kim ngân hoa còn được sử dụng để điều trị ngoại cảm phong nhiệt, sưng đau hầu họng, viêm amiđan, đau mắt đỏ, sốt nóng ở thời kỳ đầu, điều trị bệnh lỵ, hoặc tiểu tiện ra máu.
Liều dùng kim ngân hoa trong điều trị bệnh bao gồm: ngày 12-20g (hoa), 12-16g (dây kim ngân), dạng thuốc hãm hoặc sắc. Bệnh nhân ở thể hư hàn hoặc đối với những trường hợp có mọc mụn nhọt đã có mủ vỡ loét thì không nên dùng kim ngân hoa. Ngoài ra, dây kim ngân còn có tác dụng thanh nhiệt giải độc, tuy nhiên yếu hơn hoa kim ngân giúp lưu thông kinh lạc, dùng điều trị các cơn đau nhức gân và cơ.
Công dụng của kim ngân hoa có tác dụng chống choáng phản vệ
3. Một số chứng bệnh thường sử dụng kim ngân hoa
Một số chứng bệnh thường được điều trị bằng cây kim ngân hoa bao gồm:
Kim ngân hoa điều trị mụn nhọt, mẩn ngứa dị ứng: kim ngân hoa, kinh giới, ké đầu ngựa, lấy mỗi vị 6 gram, sau đó hãm hoặc sắc uống, liều lượng mỗi ngày một thang.Tóm lại, kim ngân hoa là nụ hoa của cây nhẫn đông, thuộc họ cơm cháy có ý nghĩa rất lớn về mặt phong thủy thường được trồng làm cảnh trong nhà với mong muốn mang lại tài lộc cho gia chủ. Bên cạnh đó, cây kim ngân hoa còn có nhiều tác dụng chữa bệnh mà ít người biết tới như trừ phong nhiệt ở kinh lạc, cầm đi lỵ, đại tiện ra máu,... Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả điều trị và tránh được các tác dụng phụ thì bạn nên nhờ sự tư vấn của các lương y, bác sĩ chuyên khoa.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng My
canthiepsomtw.edu.vn để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
